Ιουλίου 01, 2006

Τα Φανταρίστικα

(ΜΑΝΑ ΜΕ ΣΤΙΛΑΝΕ ΣΤΟ ΝΕΒΡΟ!)


Ο στρατός έχει απίστευτα απλή λογική. Οποιοσδήποτε απέχει παράνομα από τις υποχρεώσεις του ή μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα, μπαίνει στο ίδιο τσουβάλι. Σαν αποτέλεσμα, στα ‘προβληματικά τάγματα’ στοιβάζονται πυρηνικοί φυσικοί που κηρύχτηκαν ανυπότακτοι λόγω διδακτορικού με ναρκομανείς, εργαζόμενοι στο εξωτερικό με τσαντάκηδες, άτομα που δεν είχαν δηλωθεί στα μητρώα (καθόλου ‘φλώροι’: ένας μάλιστα ανήκε στην εθνοφρουρά!) με παλιννοστούντες και τσιγγάνους που ούτε νιώθουν ότι χρωστάνε στην Ελλάδα, ούτε μιλάνε καλά-καλά ελληνικά. Σαν ανυπότακτος κι εγώ, όταν γύρισα στην Ελλάδα (33 χρονών) παρουσιάστηκα σε τάγμα προβληματικών.

Η απλή λογική του στρατού δεν παύει να εκπλήσσει: εφόσον είχα πτυχίο κοινωνιολογίας, τη δεύτερη μέρα με κάλεσε ο διοικητής και μου ανάθεσε να βοηθώ όσους είχαν πρόβλημα στη θητεία τους. «Κι εσύ πώς είσαι σίγουρος ότι δεν χρειάζομαι εγώ βοήθεια;» έλεγα από μέσα μου καθώς τον άκουγα άφωνος. Από προβληματικός στρατιώτης, σε μια νύχτα και χωρίς να με ξέρει κανένας, έγινα κοινωνιολόγος στην υπηρεσία της εύρυθμης λειτουργίας του στρατοπέδου - κι αργότερα του στρατού.

Αποδείχτηκε μια από τις πιο ενδιαφέρουσες περιόδους της ζωής μου.

Τις πρώτες εβδομάδες υποδέχτηκα μια ολόκληρη ‘σειρά’ νεοσύλλεκτων (περίπου 2.000 άτομα). Η δουλειά μου ήταν να κάνω ένα πρώτο ξεψάχνισμα και μετά να εμβαθύνω. Περιττό να πω, η ακαδημαϊκή μου εκπαίδευσή δεν είχε καμιά σχέση με αυτή την αποστολή. Βοήθησε πολύ ένας ψυχολόγος, μετέπειτα φίλος, τότε ανυπότακτος σαν εμένα (και νυν λέκτορας). Εκ των υστέρων, μπορώ να πω ότι έτσι όπως γίνεται αυτή η δουλειά στον ελληνικό στρατό, χρειάζεται ωριμότητα, καλή κρίση και πραγματικό ενδιαφέρον. Ήμουν σίγουρος μόνο για το τελευταίο.

Τα παιδιά που υποδέχτηκα προέρχονταν από αγροτικές περιοχές και ασθενέστατες οικονομικά τάξεις (θεωρούνται κι αυτά δυνάμει προβληματικά). Ασθενείς οικονομικά, όμως, σημαίνει και ασθενείς κοινωνικά: δεν έχουν φωνή, δεν γνωρίζουν δικαιώματα, δεν απαιτούν σεβασμό και δεν πιστεύουν ότι τον εμπνέουν. Δεν είναι άβγαλτοι στη ζωή, είναι άβγαλτοι στην κοινωνία: θέλουν να τελειώνουν και να πάνε πίσω στις οικογένειές τους, να συνεχίσουν να βοηθούν στο σπίτι. Περίπου οι μισοί μάλιστα, ήταν αναλφάβητοι.

Εδώ πρέπει να σας γνωρίσω κάτι σημαντικό και επικαλούμαι την υπομονή σας, Αντιγράφω παλιό κείμενο:

Πολλοί Έλληνες έχουν σοβαρές δυσκολίες να υπηρετήσουν τη θητεία τους, παρότι το θέλουν. Βασική αιτία είναι το ότι στην Ελλάδα δεν υπάρχει κράτος πρόνοιας. Στις αγροτικές περιοχές, είναι αρκετά συνηθισμένο ένας νέος να συντηρεί τους γονείς του και τα μικρότερα αδέλφια του. Θα περίμενε κανείς από την πατρίδα να ελαφρύνει κάποιες από τις υποχρεώσεις του στρατιώτη για όσο διάστημα αυτός την υπηρετεί.

Όχι μόνο δε συμβαίνει αυτό, αλλά ο ελληνικός στρατός δεν αναγνωρίζει τα οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα ως αιτία προσωρινής αναβολής. Ακόμα κι αν ασθενήσει ένας γονιός ή συμβεί κάποιο δυστύχημα, ως μόνη αιτία προσωρινής αναβολής θεωρούνται οι ψυχολογικοί λόγοι. Ο στρατιώτης υποχρεώνεται να ζητήσει εξέταση από τον ψυχίατρο.

Θεσμικά, ο στρατός υποστηρίζει ότι ο στρατιώτης απέκτησε ψυχολογικά προβλήματα λόγω οικογενειακών προβλημάτων και απολύεται προσωρινά. Η διάγνωση του ψυχιάτρου αναγράφει πάντα: ‘αγχώδεις εκδηλώσεις στο έδαφος της συμπεριφοράς». Ο άτυχος στρατιώτης ελπίζει μόνο στη φράση ‘στο έδαφος της συμπεριφοράς’ – σε κάποιον με ψυχολογικά προβλήματα γράφουν ‘στο έδαφος της προσωπικότητας’. Και οι δύο όμως, όταν ξαναπαρουσιαστούν, θεωρούνται αυτόματα περιορισμένης ικανότητας λόγω ψυχολογικών προβλημάτων: "Γιώτα-3 ή Γιώτα-4 ΨΥΧ". Θεωρητικά, μπορεί να αλλάξει το ‘Γιώτα’ κάποιου πριν απολυθεί. Από τη μια, όμως, πολύ σπάνια διοικητής αναλαμβάνει αυτήν την ευθύνη γιατί τότε θα του δώσει όπλο (αν συμβεί κάτι θα βρεθεί υπόλογος: ο στρατός είναι το βασίλειο αποφυγής ευθυνών) και από την άλλη, πολλοί διοικητές θεωρούν ότι πολλοί στρατιώτες αποκτούν σκόπιμα ‘γιώτα-ψυχολογικό’ για να γλιτώσουν τις σκοπιές - και σαν εκδίκηση, τους απολύουν στιγματισμένους.

Σωστά καταλάβατε: το ελληνικό κράτος όχι μόνο δεν παρέχει ίχνος πρόνοιας σε όσους καλεί να το υπηρετήσουν, αλλά ιατρικοποιεί τα οικονομικά και οικογενειακά προβλήματα. Το κείμενο συνέχιζε:

Πολλά προβλήματα δεν ξεπερνιούνται μέσα στο μισό ή τον ένα χρόνο που διαρκεί μια αναβολή. Εδώ αρχίζει ένας φαύλος κύκλος. Η οικονομική ανόρθωση ή η δημιουργία οικογένειας είναι δυσκολότερες για κάποιον που έχει πάρει αναβολές για ψυχολογικούς λόγους – για να μην αναφερθούμε στις επιπτώσεις από ένα πιθανό «τρελόχαρτο».

Ένα απίστευτο έγκλημα, η τέλεια απουσία ανθρωπιάς και λογικής εκ μέρους του κράτους. Η ιατρικοποίηση οικονομικών και οικογενειακών προβλημάτων - κυριολεκτικά, δεν είναι βαρύγδουπο - ντροπιάζει τη δημοκρατία μας: ό,τι ακριβώς καλούνται να υπηρετήσουν οι στρατεύσιμοι. Ο πάλαι ποτέ στίχος του Σαββόπουλου: ένα κράτος που θριαμβεύει με μια ατέλειωτη στριγκλιά / διαφυγή καμιά.

* * *

Τα δύο χιλιάδες άτομα που υποδέχτηκα, μου έδωσαν μια από τις συγκλονιστικότερες εμπειρίες της ζωής μου. Αναγκαστικά θα μιλήσω προσωπικά: Εκεί πραγματικά ανακάλυψα ότι προδιαθέτω να με εμπιστεύονται οι άλλοι. Εκεί ανακάλυψα τη πράξη τού να βοηθάς σαν απτή πραγματικότητα, τόσο φυσικά όσο ο καιρός, με την αξιοπρέπεια ζώου ανάμεσα σε ζώα, χωρίς να υπάρχει στο ελάχιστο κάποιο αίσθημα αφ’ υψηλού. Εκεί σήκωσα μια μέρα το κεφάλι από τα χαρτιά (είχαν περάσει μέρες χωρίς να το καταλάβω) και είδα να με κοιτάνε δεκάδες μικροί χαμογελαστά και να μου λένε ‘καλημέρα’ με σεβασμό και καλή διάθεση – δεν μπορώ να το ξεχάσω! Και φυσικά, εκεί έμαθα ότι μπορείς να βρεις το πιο ακριβό, χρήσιμο κι ενδιαφέρον πράγμα εκεί που ελάχιστα το περιμένεις!

Κάποιες - ετερόκλητες - στιγμές δείχνουν την ένταση και το βάθος των γεγονότων. Πέρα από δύο απόπειρες αυτοκτονίας (ευτυχώς, από άτομα που δεν είχα προλάβει να δω):

Την πρώτη ημέρα με βρήκε ένας τοξικομανής που έκανε την ένεση πριν μπει, με την ελπίδα να ‘καθαρίσει’ από την πρέζα στο στρατό. Τον πήγα στο ιατρείο (είχε ήδη συμπτώματα στέρησης). Τόλμησα και είπα στο γιατρό ‘και αν τον κρατούσαμε μια-δυο μέρες, μπας και γίνει κάτι.’ Με κοίταξε μην πιστεύοντας στ’ αυτιά του. Είχε δίκιο – αλλά ‘αν’... Τελειώνουν ποτέ; Σίγουρα, βέβαια, ο στρατός είναι το τελευταίο μέρος για 'αν'.

Ένα άλλο παιδί, πάμπτωχο, είχε πατέρα με χρόνια αρρώστια, μεγάλο αδελφό ανάπηρο από τροχαίο και όταν έφυγε, την οικογένεια ανέλαβε η μητέρα και – όσο μπορούσε – ο μικρός του αδελφός. Έρχεται και με βρίσκει έξαλλος στο γραφείο: ο μικρός του αδελφός χτύπησε με το μηχανάκι και ήταν στο νοσοκομείο - δεν ήξερε πόσο σοβαρά. Ο στρατός λέει ότι πριν την ορκωμοσία δεν επιτρέπεται να βγεις εκτός αν έχεις ειδική άδεια από τον διοικητή (ούτε συζήτηση γι' αυτό). Η μόνη τέτοια άδεια (για όλη την περίοδο πριν την ορκωμοσία) δόθηκε σε έναν ποδοσφαιριστή του Παναιτωλικού, Φούσσια αν θυμάμαι καλά (ναι, δεν αντέχω, το λέω το όνομα!). Έβαλα τον στρατιώτη που έτρεμε από το κλάμα να καθίσει και άρχισα να του μιλώ. Απλά και με λογική (από μέσα μου έτρεμαν κι εγώ). «Δεν ξέρεις αν ο αδελφός σου είναι σοβαρά, ενώ ξέρεις τι θα συμβεί αν πηδήσεις τα κάγκελα. Θα πάρεις Γιώτα Ψυχολογικό, θα έχει επιπτώσεις στη ζωή σου.» Με άκουσε προσεκτικά, ηρέμησε και έφυγε – μάλιστα με ευχαρίστησε. Έπεσα στην καρέκλα και κοίταζα το κενό. «Τι του είπα και ηρέμησε;» αναρωτήθηκα. Εγώ στη θέση του θα τα έκανα λίμπα, δεν θα άκουγα τίποτα! Όπως είπα, δεν είναι άβγαλτοι στη ζωή – κάθε άλλο, από μια άποψη εμείς είμαστε βουτυρόπαιδα μπροστά τους. Αυτοί είναι που χτυπούν το βούτυρο, εμείς αυτοί που το τρώνε. Ούτε θέλουν να λουφάρουν. Ζούνε σε μια πραγματικότητα σκληρή και ο στρατός δεν τους δίνει ευθύνες, τους αφαιρεί. Βρίσκονται εκεί για να τελειώσουν και να γυρίσουν πίσω στην πραγματικότητα.

Αλλά πέρα από τον Μαρξ υπάρχει η κουλτούρα: δεν είναι μόνο οι στρατιώτες-κτηνοτρόφοι από φτωχές περιοχές... Δεν θα ξεχάσω εύπορο στρατιώτη από επαρχιακή πόλη. Ο αδελφός του είχε ψυχολογικά προβλήματα αλλά παρακολουθούσε ψυχίατρο στην Αθήνα, από το φόβο στιγματισμού στη μικρή κοινωνία. Ο στρατιώτης μού εκμυστηρεύτηκε ότι κι αυτός αντιμετώπιζε προβλήματα (ανέφερε ένα σωρό), κι ότι ανάμεσα στα άλλα, σκεφτόταν σοβαρά την αυτοκτονία. Υπηρετούσε στα σύνορα και καθημερινά έκανε περίπολο με γεμάτο όπλο. Μίλησα στο διοικητή ο οποίος τον έδιωξε αμέσως και μετά με ευχαριστούσε ξανά και ξανά. Δεν σκέφτηκα τότε στιγμή να μη μιλήσω στο διοικητή – αλλά ακόμα θυμάμαι τον στρατιώτη. Όνομα, επίθετο, πόλη... Ανάθεμα στο σύστημα που βάζει ανθρώπους σε τέτοιες καταστάσεις: πρώτα απ’ όλα ανθρώπους σαν αυτόν , μετά τον - κάθε - εμένα!

Λόγω της ειδικότητάς μου σαν οπλίτης-κοινωνιολόγος (επίσημης πλέον), δεν έκανα υπηρεσίες όπως σκοπιές, καθαριότητες, κτλ. Για να σου ανοιχτούν οι στρατιώτες και να σου εκμυστηρευτούν τα προβλήματά τους χρειάζεται εγγύτητα (π.χ. να μην είσαι βαθμοφόρος) αλλά και κάποια απόσταση. Η απουσία υπηρεσιών δίνει αυτήν την απόσταση (δεν λες τα εσώψυχά σου, ελπίζοντας σε βοήθεια από το διοικητή, σε κάποιον που σαν εσένα, καθαρίζει τουαλέτες).

Τις δύο φορές που φύλαξα σκοπιά, αλλά και από κάποια βιβλία θαλαμοφυλάκων στα στρατόπεδα όπου έμενα – έκανα περιοδείες πλέον σ' όλη την Ελλάδα -, αντέγραφα στιχάκια και φράσεις που μου έκαναν εντύπωση. Δεν ήμουν προετοιμασμένος, έγραφα μέχρι και σε πακέτα τσιγάρων. Τα μηνύματα ήταν σκαλισμένα στους τοίχους ή σε ξύλα, γραμμένα με μαρκαδόρο ή μελάνι. Αναρωτιέμαι ποια θα ήταν η συγκομιδή μου εάν φύλαγα σκοπιά σε περισσότερα μέρη (η καλύτερη πηγή - όχι βέβαια ότι θα το ευχαριστιόμουν). Πάντως θα άξιζε τον κόπο μια τέτοια συλλογή. Βλέπεις νέους άνδρες – κάποιοι παιδιά – να γράφουν με απίστευτη τρυφερότητα, αμεσότητα, χιούμορ, σιχτίρι, άγνοια, έρωτα, αυτό που έχουν στην καρδιά τους. Γράφουν στους ομοίους τους ή στο υπερπέραν....

Για μένα, ήταν ακόμα μια αποκάλυψη. Τα λόγια που αντέγραφα ήταν τόσο μακριά από το ποιος είναι σωστός και ποιος λάθος, από τα κλισέ του αμόρφωτου και ασυγκίνητου τσομπάνη, ή του δεκαοκτάρη τσογλανιού της πόλης. Μοιάζει με μια δυναμική της Ελλάδος που δεν εκτιμούμε. Σας παραδίδω τη συλλογή μου αυτούσια (όπως την αντέγραψα, μαζί με την ορθογραφία).

______________


ΣΤΗ ΣΚΟΠΙΑ Φούντοσα
Το Μαύρο!
Και ερχεται περίπολο και με πιάνει
και αντί για πειθαρχείο μου πήρε το ντουμάνι.
Γαμω το

______________

στρατόπεδο-στρατόπεδο
διαόλου μαλακία
που το κορίτσι μου έχασα
γι’ αυτή τη μαλακία

______________


Είσαι γύρω μου παντού μα δε σ’ αγγίζω
Θέλω δίπλα σου και πάλι να γυρίσω
Πρέπει να φύγω από εδώ και το μπουρδέλο ν’ αφήσω
Το ξανασκέφτομαι, κοντοστέκομαι, γιατί; αφού έχω τόσα μαζί σου για να ζήσω
Αν φύγω τη ζωή μου θα διαλύσω
Αυτά της ΝΙΚΑΙΑ 255

______________

ΣΑΝ ΠΑΡΩ ΔΕΚΑ ΜΕΡΕΣ
ΝΑ ΦΥΓΩ ΝΑ ΤΗΝ ΚΑΝΩ
ΣΕ ΕΣΕΝΑ ΑΓΑΠΗ ΜΟΥ
ΘΑ ΕΡΘΩ ΝΑ ΣΕ
ΞΕΚΑΝΩ!!!

______________

Έχω πείξει στη σκοπιά
όπως το τυρί στο βαρέλι,
το τυρί όταν πείζει γίνεται
ωραίο το ίδιο και εγώ
ΠΑΤΩΝ 257

______________

Θέλω να πάρω τα βουνά ομως βαριέμαι
το ξανασκέφτομαι, στην Αντωνάκου κάθομαι κι εσένα συλλογιέμαι
το όπλο στέκει αμίλητο και όλο το κοιτάζω
Θέλω να αρχίσω το όνομα σου να φωνάζω. ΣΟΦΙΑ ΔΕΝ ΣΕ ΑΛΛΑΖΩ

[Αντωνάκου: όνομα σκοπιάς]

______________

ΜΟΥ ΕΔΩΣΑΝ ΟΜΩΣ ΠΑΤΡΙΔΑ
ΚΑΙ ΓΡΑΨΑΝ ΣΤΟ ΧΡΕΩΣΤΙΚΟ ΠΩΣ
ΑΝ ΝΤΡΕΠΕΣΑΙ ΓΙ ΑΥΤΟ ΚΡΑΤΗΣΕ ΤΟ ΜΥΣΤΙΚΟ
ΚΟΥΜΑΝΤΟ ΕΔΩ ΚΑΝΕΙ Η ΣΗΜΑΙΑ.
ΚΑΝΕΝΑ ΣΧΟΛΙΟ. ΕΧΕΙ ΑΡΧΙΣΕΙ ΝΑ ΜΕ
ΠΙΑΝΕΙ ΤΟ ΕΜΒΟΛΙΟ. ΛΕΣ ΝΑ
ΓΕΜΙΣΩ ΠΕΡΗΦΑΝΕΙΑ ΚΑΙ ΑΝΤΟΧΗ ΚΑΙ
ΤΑ ΟΝΕΙΡΑ ΜΟΥ ΝΑ ΒΑΡΑΝΕ ΠΡΟΣΟΧΗ
ΣΑΛΟΝΙΚΑ 12/1/99

______________

Θα περάσουνε οι μέρες θα περάσει ο καιρός
τους νέους θα γαμάω και δεν θα κάθομαι σκοπός
και όταν μπει το 2000 και θα μετράω ν’ απολυθώ
να έχετε έτοιμο ψυχίατρο γιατί ίσως τρελαθώ
ΑΠΟΛΕΛΕ ΚΑΙ ΤΡΕΛΕΛΕ

______________

ΣΕ ΑΥΤΗ
ΤΗ ΣΚΟΠΙΑ
ΕΔΩΣΑ ΜΑΧΗ ΜΕ
ΤΟΝ ΥΠΝΟ... ΚΑΙ
ΕΧΑΣΑ...

______________

Η ΖΩΗ ΕΙΝΑΙ ΩΡΑΙΑ
ΑΛΛΑ Η ΠΟΥΤΑΝΑ ΤΑ
ΕΧΕΙ ΜΕ ΑΛΛΟΝ
______________

256
Μαλακιες η σκοπια
δεν περναει η
ωρα ρε παιδια
αλλα πρωσοχοι
μην κοιμηθης
γιατι στην
Αλλη ακρη
της ΕΛΛΑΔΑΣ
θα βρεθεις

______________


Μπορει να ειμαι νεος
Μπορει να ειμαι ψαρι
Μα θα παλιωσω αγαπη μου
Και θα σε βλεπω παλι

______________

Βαλε τα ρουχα τα καλά
βαλε τ’ αρωματα σου
Ερχομαι με μεταθεση
Κοντα στη γειτονια σου
123

______________

Ειναι δύσκολα, αλλά πρεπει να
περάσεις μια μέρα αποδο για να
μπορεσεις, μια μέρα να έχεις
αρχιδια στην Ελλαδα. Θελω
να πω, για να κάνεις κάτι
καλό στην πατριδα με όλη
την ησυχια σου

απ’ τον
χρηστος

______________

ΤΟΛΗΣ
Ολα τα μακαρονια
που εφαγα ολα
θα τα ενοσω
θα κάνω σιδηροδρομο να ρθώ να σ’ ανταμόσο

______________


ΜΑΝΑ ΜΕ ΣΤΙΛΑΝΕ ΣΤΟ ΝΕΒΡΟ!







14 σχόλια:

Aphrodite είπε...

Αχ Yannis,

Μας έστειλες στο Νεύρο...

Αυτό που λέει εκεί που σταματάει η λογική, αρχίζει ο στρατός, μάλλον αυτό εννοεί ε?

Τουλάχιστον βοήθησες.

Είναι πολύ μεγάλο πράγμα!

Rrrrrespect!

apousia είπε...

Καλησπέρα Γιάννη!

Αυτό το υπέροχο που γράφει η Αφροδίτη το είχα δει σε τοίχο πριν από χρόνια,με το Α των αναρχικών βέβαια από κάτω,αλλά το θέμα δεν είναι εκεί.

Υπέροχη η σταχυολόγηση που κάνεις.
Πλούσιος πραγματικά!
Είναι δακτυλικα αποτυπώματα,χνάρια ζωής,αυτά...

Καλό μήνα Γιάννη!

artfarted είπε...

Όταν σχολιάζουνε γυναίκες το Στρατό το πράγμα ξεφτυλίζεται...

Όσο για σένα Γιάννη, φτηνά τη γλύτωσες, χάρη στην... κοινωνιολογία. Βόλτα και κουλτούρα ήταν η δική σου εμπειρία. Κι εγώ στο εξωτερικό σπούδασα και διέκοψα την αναβολή μου για να "υπηρετήσω" αλλά η ανταμοιβή ήταν ένας ανίατος θυμός.

Σίγουρα στο Στρατό ο κανόνας για έφεδρους και μόνιμους είναι η μηδενική ανάληψη ευθυνών αλλά όποιος έχει υπηρετήσει έστω μια half-assed θητεία καταλαβαίνει το γιατί.
Για τους "ψυχάκες" κλπ είμαι μπερδεμένος. Και στη δική μου μονάδα, για παράδειγμα, είχαμε ένα παιδί που ΔΕΝ ήταν τρελό. Ήταν καθυστερημένο και μάλιστα αυτό φαινόταν στο πρόσωπο και στην κίνησή του. Μου είχε κάνει τεράστια εντύπωση πως αυτή η ψυχή βρισκόταν στο στρατόπεδο. Με μέσο, πως αλλιώς; Ο εφιάλτης αυτού του παιδιού ήταν η μέρα της απόλυσης. Στον έξω κόσμο δεν είχε καμία τύχη και το ήξερε. Παρά τη μιζέρια, τη γκρίνια και το χάλι της μονάδας μας, αυτός εκεί μέσα αισθανόταν- και ήταν- αποδεκτός.
Στον αντίποδα έχουμε τους "δοξασμένους ψυχασθενείς". Τύπους σαν το Λαζόπουλο, τον Τριανταφυλλόπουλο, το Ρουβά, τον Παπακαλιάτη και χιλιάδες άλλους πολίτες-πρότυπα(!) που δήλωσαν τρελοί για να ΜΗΝ υπηρετήσουν θητείες πολύ ελαφρύτερες κι από τη δική σου. Αυτοί όλοι δεν έχουν κανένα πρόβλημα με το χαρακτηρισμό. Εκεί που κατουράνε εκεί πάει ο κόσμος και γλύφει. Τι λες τώρα.

Προσωπικά στο Στρατό δεν χρειάστηκα ούτε ψυχολόγο, ούτε κοινωνιολόγο για να μη σαλτάρω. Δυό-τρία παιδιά με σώσανε γιατί κάναμε καλή παρέα και ξεχνούσα, έστω για λίγο, κάτι "κοινωνιολόγους" που μόνιμα είχανε ένα μεγάλο βύσμα να κρέμεται απ' τον πισινό τους.

Yannis H είπε...

Artfarted, το θέμα μου ήταν περισσότερο η ιατρικοποίηση των οικονομικών και κοινωνικών προβλημάτων, η εξίσωση φτωχός = ψυχοπαθής. Όσο ακατανόητη και αν ακούγεται, (σκέψου: να βγει επίσημα ότι έχεις ψυχολογικά προβλήματα επειδή δεν έχεις λεφτά!) λοιπόν, συμβαίνει στο κράτος μας. Αυτό είναι κάτι για το οποίο μπορεί να έχει άποψη ο καθένας. Need I to say... και οι γυναίκες. Είναι θέμα δημοκρατίας και... έχουν δικαίωμα ψήφου.

Έχεις δίκιο ότι πέρασα εύκολη θητεία, καμιά φορά σκέφτομαι ότι υποτίθεται πως βοηθούσα άτομα να αντέξουν κάτι, το οποίο δεν ξέρω αν θα άντεχα εγώ. Για την ιστορία, δεν υπήρχε θέμα ‘βύσματος’: ο νόμος λέει ότι όποιος έχει πτυχίο κοινωνιολογίας, ψυχολογίας ή κοινωνικού λειτουργού (ΤΕΙ), αυτόματα εντάσσεται στο υγειονομικό με την ειδικότητα του πτυχίου του. Το ‘κουφό’ ήταν όταν με έβαλαν να κάνω αυτή τη δουλειά από τη δεύτερη μέρα και χωρίς να με ξέρουν, όντας σε ‘τάγμα προβληματικών’.

Φυσικά δεν χρειάζονται όλοι ψυχολόγο (δεν λέω κοινωνιολόγο, άσχετοι στα ψυχολογικά) στο στρατό για να μη σαλτάρουν. Αλίμονο, θα γινόταν επανάσταση.

Όσον αφορά εμάς... κάποιοι μας χαρακτήριζαν ‘Γιώτα 1 ‘Άοπλο’ – και είχαν δίκιο. Είχαμε όλες τις παροχές που έχει ένας Γιώτα-4, χωρίς το στίγμα. Μέχρι και δικό μας τζιπ με αποκλειστικό οδηγό μας παρείχαν... Οι δυσκολίες; Το άχτι και η εχθρότητα των άλλων στρατιωτών της μονάδας όπου ανήκαμε, μια και δεν κάναμε υπηρεσίες (δικαιολογημένη εχθρότητα, αλλά δυσάρεστη και ψυχοφθόρα), το ότι έχεις να κάνεις συνέχεια με μυγιάγγιχτους γαλονάδες που δεν ‘πάνε’ το ρόλο σου (δεν με χαιρέτησες, γύρισες αλλού το κεφάλι, κουρευόσουν και δεν σηκώθηκες από την καρέκλα να μου παραχωρήσεις τη θέση σου όταν μπήκα εγώ να κουρευτώ)... η ανία (κοινή σε όλους σε πολλές περιπτώσεις), οι έχθρες μεταξύ μας (διάφορα θαψίματα και ‘χωσίματα’), και φυσικά, όταν κάνεις ενημέρωση σε διοικητή για τα προβλήματα της μονάδας του. Κάθεται και ακούει συμβουλές από ένα κωλοφάνταρο, που «αν ήταν στο χέρι του θα τον έχωνε στο χώμα μέχρι το λαιμό, θα τον άλειφε μέλι και θα καθόταν να βλέπει να τον τρώνε τα μυρμήγκια» (μας το είπε όπως ακριβώς σου το λέω). Έπρεπε να πεις αυτά που θέλεις, να προτείνεις λύσεις, να στείλεις το μήνυμα ότι θα ξαναδείς τον στρατιώτη σε λίγο καιρό, αλλά μια λάθος ή παραπάνω κουβέντα και αντιμετωπίζεις μέχρι στρατοδικείο. Θυμάμαι, μετά μια τέτοια μαραθώνια ενημέρωση διοικητή (3-4 ώρες, ήταν αυτός με τα μυρμήγκια) πονούσε το κεφάλι μου όλη την υπόλοιπη μέρα από την υπερένταση.

Στα θετικά που ανέφερα στο post, συγκαταλέγω και το ότι μάλλον είδα περισσότερα στρατόπεδα (και μέρη) από κάθε άλλη ειδικότητα. Αν έκανα κλασική θητεία; Όχι. Βλάκας δεν είμαι. Έκανα κάτι εντελώς διαφορετικό.

NinaC είπε...

Απολύομαι, ψαρούκλες
Τα μαλλιά μου κάνω μπούκλες!



(Γιάννη, πολύ καλό ποστ και ενημερωτικό)

Κωστής Γκορτζής είπε...

"Εκεί πραγματικά ανακάλυψα ότι προδιαθέτω να με εμπιστεύονται οι άλλοι."
Φαντάζομαι ότι αυτό απαντάει και την ενωρήτερη ερώτησή σου γιατί σε επέλεξαν για τα συγκεκριμένα καθήκοντα. (Αν μπορείς να προδιαθέτεις νέους στην ηλικία, προδιαθέτεις σίγουρα και μεγαλύτερους πιό έμπειρους να διακρίνουν την προσωπικότητα του καθενός)
Πολύ καλό το κείμενο, έστω κι αν προκύπτει και κάποια "κρυφή ενοχή" για το ότι πέρασες καλά...
Ναι, υπάρχουν "νομικά" κενά στις διατάξεις και τους νόμους περί θητείας που έχουν κωμικοτραγικές συνέπειες. Ίσως όχι τόσο πολλά όσο στην "έξω", στην "πολιτική" ζωή.
Το χειρότερο κατά την άποψή μου είναι ότι ο βασικός Νόμος περί θητείας, ορίζει την θητεία ως "ποινή" από τα πρώτα κιόλας άρθρα του μια που "αν συμπληρώσει κανείς λανθασμένα τα στρατολογικά του στοιχεία, τιμωρείται με επιπλέον θητεία μέχρι και τρείς μήνες"!
Από εκεί και πέρα, έστω κι αν οι περισσότεροι περνούν πολύ καλά στον Στρατό (διαβάστε και την Κωνσταντίνα να δείτε πώς περνούν τα όμορφα κορίτσια στις επιχειρήσεις "ομορφιάς") έχουν τη δικαιολογία να αναδείξουν την συνήθως ανύπαρκτη μαγκιά τους καταλογίζοντας τα μύρια όσα επί δικαίων και αδίκων, καταστάσεων και προσώπων.
Το ότι επιλέχτηκες για το συγκεκριμένο έργο με βάση αυτά που σπούδασες, από έναν διοικητή ηλικίας εκτιμώ της τωρινής δικής σου, το ότι εσύ ενδιαφέρθηκες και απέδωσες το κατά δύναμη αλλά και η αναμενόμενη αντίθετη άποψη έτσι όπως εκφράστηκε εδώ, μάλλον θετικό ισοζύγιο έχει για την εικόνα του Στρατού.

An-Lu είπε...

:-)
και να σκεφτείς ότι και το Σάββατο με τους φίλους μας, για τον ελληνικό στρατό λέγαμε...ιστορίες για αγρίους και άλλα τέρατα...

An-Lu είπε...

Α! και μάθαμε βέβαια ότι η ειδικότητα του "ψυχιάτρου" είχε προβλεφθεί ως πρώτης προτεραιότητας από τον Ελληνικό Στρατό, ήδη από τη δεκαετία του 1950...

Αλεξία Ηλιάδου (synas) είπε...

Το παιδί με τα τροχαία...
το κράτος πρέπει να φροντίσει... να πάνε όλοι μαζί οικογενειακώς σε καμιά σχολή οδήγησης! Θα ξεκληριστουν στο τέλος.

Yannis H είπε...

Ημίαιμε, σ’ ευχαριστώ – επιτέλους!
Για την επιλογή μου, αυτή έγινε χωρίς να με δει κανείς – ξέρω εκείνες τις τρελές ώρες, με φώναξαν μαζί με έναν άλλο (τον ψυχολόγο), μας το ανακοίνωσαν και μας έδιωξαν. Ούτε συζήτηση κάναμε, απλώς μας είπαν τι να κάνουμε και φύγαμε. ΟΚ αν έβλεπαν κάποιον να πετά πετραδάκια στο ταβάνι, που λέει ο λόγος, θα ζητούσαν αλλού βοήθεια. Εγώ, εκείνες τις στιγμές, ήμουν απλά ‘ψαρωμένος’ :)

«Νομικό κενό» δεν θα ονόμαζα την αναγκαστική εξέταση από ψυχίατρο επειδή έτυχε κάτι στην οικογένειά μου... και το στιγματισμό μου σαν άτομο με ψυχολογικά προβλήματα από εκεί και πέρα. Είναι πολύ βαρύ να ξέρεις ότι κάτι τόσο ... μεσαιωνικό – αυτή είναι η σωστή λέξη – συμβαίνει σήμερα στην πατρίδα σου.

Για το νόμο περί θητείας... τι να πω; Τον κατάλαβα όταν έφυγα πρώτη φορά με άδεια και άκουσα το ανεκδιήγητο «αν σας συμβεί κάποιο ατύχημα, σύμφωνα με το νόμο θα έχετε ποινές γιατί δεν προσέξατε και αφήσατε να προκληθεί βλάβη σε κάτι που δεν σας ανήκει». Εννοούσε τους εαυτούς μας. Η θητεία ως ποινή... Τι χειρότερη ποινή από το να μη ‘σου ανήκεις’;

Λένε κάποιοι που βοήθησα (ναι – βοήθησα αλλά πόσο αποτελεσματικά;). Πέρα από θεσμικά όρια, π.χ. θεσπίστηκε πολιτική θητεία επειδή ήταν κοινοτική υποχρέωση αλλά έτσι και ρωτήσεις γι’ αυτήν (χρειάστηκε να το κάνω) παίρνεις μια κραυγή «ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΤΕΤΟΙΟ ΠΡΑΓΜΑ! ΕΞΩ!». Λοιπόν, πέρα από θεσμικά ‘κενά’ για να το πούμε πολύ ευγενικά, τελικά την καλύτερη βοήθεια την προσφέρει ο καθένας στον εαυτό του. Δεν θα ξεχάσω δύο ομοφυλόφιλους - και μάλιστα, στο ίδιο στρατόπεδο και την ίδια εποχή: τον ένα (το έπαιζε θρησκευόμενος και παπαδοπαίδι) τον μπουγέλωναν μέσα στις τουαλέτες, τον άλλο τον σέβονταν όλοι και ούτε βαθμοφόροι του έλεγαν 'κιχ'.

Ο τελευταίος ούτε καν να με δει θέλησε (ο θρησκευόμενος όλο δίπλα μου ήταν) ούτε το πρόσωπό του ξέρω. Από διηγήσεις γεμάτες σεβασμό τον άκουγα ξανά και ξανά.

An lu… τελικά μικρός είναι ο κόσμος (και) των συζητήσεων. Και φυσικά, η ειδικότητα του ψυχιάτρου μόνο αυτό που λέει δεν κάνει. Δεν με ξαφνιάζει που είναι τόσο παλιά, διότι στιγματίζει ανεπανάληπτα και (τάχα μου) επιστημονικά. Φασιστικό καρπούζι και μαχαίρι λέγεται αυτό. Έχω δει ψυχιατρικές εξετάσεις να διαρκούν 2 λεπτά, όπου ο ψυχίατρος αρνιόταν πεισματικά να δει τις σημειώσεις μου (εγώ μιλούσα δύο μέρες με το παιδί, αυτός ΗΞΕΡΕ με δύο λεπτά, φασόν εξέταση. Πειράχτηκε κιόλας, σαν να επενέβαινα στη δουλειά του που πήγα να του δώσω σημειώσεις...

Synas, ένας θάλαμος νεοσύλλεκτων είναι μάλλον τυχαίο δείγμα. Ε, από 15 άτομα, πέντε ή έξι ήταν με λάμες στα πόδια. 18άρηδες.

Αλεξία Ηλιάδου (synas) είπε...

Ένα άλλο παιδί, πάμπτωχο, είχε πατέρα με χρόνια αρρώστια, μεγάλο αδελφό ανάπηρο από τροχαίο και όταν έφυγε, την οικογένεια ανέλαβε η μητέρα και – όσο μπορούσε – ο μικρός του αδελφός. Έρχεται και με βρίσκει έξαλλος στο γραφείο: ο μικρός του αδελφός χτύπησε με το μηχανάκι και ήταν στο νοσοκομείο...

Γι' αυτήν την οικογένεια λέω μόνο.
Αν τον άφηνες να φύγει, θα τράκαρε κι αυτός στο δρόμο!

ioannisk είπε...

"Το ονοματάκι σου έγραφα στο G3 και ο λοχαγός με κράτησε 3 μήνες στην θητεία."

Πολύ καλό post.

Ανώνυμος είπε...

παιδια 1 ειναι η λυση για το στρατο να μη παρουσιαστει κανεις!!!!!!!!!!!ας πανε οσοι γουσταρουν=100 ατομα ελληνες +100 ατομα τουρκοι ,να πλακωθουν κιολας να δω τι θα καταλαβουν!!!!θα γινουν ανδρες ΧΑ!!!!!ουτε εχουν πολεμησει ποτε( ταινια το Οχυρο βλεπε) ,ουτε καν σε αθλημα δεν εχουν παει να δουν τι συμαινει αγωνας,γιατι να παμε,για σκουπανθρωποι και σκοπανθρωποι ,για το κρατος που μας δινει εργασια,για την γη που την εχουν πουλησει!!!ο κλεψας του κλεψαντος!!!!να ηταν 2 μηνες να μαθουμε τα οπλα οκ,και αδειες ολοι με την σειρα !!!!!!!!!!οι 300 καθε μερα με τις γυναικες ηταν!!!!για αυτες δεν θα πολεμησουμε στο φιναλε γιατι να μη τις βλεπουμε????
στο αλβανικο μετωπο ,η μπουμπουλινα,ξεχναμε???για να μη πω για τις αδικιες που υπαρχουν στο στρατο,προτεινω να οργανωθουμε και να μη παει κανεις ,να συνεχισουμε τις δουλειες μας.δεν μπορουν να μας κανουν τιποτα αν ολοι πουμε οχι σε αυτο τον ανουσιο στρατο!!!!ας κανουμε κατι!!!!!!!!!!!
imagine+make love not war

Ein Steppenwolf είπε...

> τους νέους θα γαμάω και δεν θα κάθομαι σκοπός

Διαιωνίζοντας έτσι το καθεστώς των καψωνιών…