Δεκεμβρίου 04, 2006




Έχω ζήσει σε τρία κράτη και ξέρω ότι προσαρμόζομαι εύκολα (όπου γης πατρίς). Στην Ιταλία όμως, το δεύτερο από τα κράτη που έμεινα, δεν μπόρεσα – όχι να προσαρμοστώ, η πιο ακριβής περιγραφή είναι ‘να συντονιστώ’. Η κλασική διασκέδαση του έφηβου (ένα σκουτεράκι και βόλτα στην πόλη) τα καφέ, τόσο διαφορετικά από το ελληνικό ραχάτι, παρέμειναν ξένα. Παρόλα αυτά, τα τραγούδια αυτής της χώρας μου άφησαν ένα βαθύ σημάδι. Ειδικά τα ναπολετάνικα τραγούδια.

Η ευρύτερη περιοχή της Νάπολη (Καμπάνια) έχει πληθυσμό πέντε εκατομμυρίων, που μεταξύ άλλων, σημαίνει ότι μπορεί να συντηρήσει δική της δισκογραφική βιομηχανία. Μαζί με τη γλώσσα, που είναι πολύ διαφορετική από τα ιταλικά, είναι πραγματικό νησί μέσα στην Ιταλία. Σκεφτείτε: θα έδινα εξετάσεις στα ιταλικά και σκέφτηκα πως όταν δεν ήμουν στο δρόμο, όπου μιλούσα συνέχεια και μου απαντούσαν σε σωστά ιταλικά, είναι καλό να ακούω ραδιόφωνο για να συνηθίζει το αυτί μου. Τις εξετάσεις τις πέρασα και με καλό βαθμό, αλλά για τρεις μέρες αναρωτιόμουν γιατί πιάνω μόνο γιουγκοσλάβικους σταθμούς. Δεν καταλάβαινα πως άκουγα διάλεκτο ιταλικών!

Οι ναπολετάνοι είναι υπερήφανοι για τη διάλεκτό τους και τη ράτσα τους – και τα σύγχρονα τραγούδια βγαίνουν με το κιλό και όλα στη διάλεκτό τους. Θα τα έλεγα αντίστοιχα του Μαζωνάκη (υπάρχει και ψευτο-ραπ), της Στανίση (πραγματικό σκυλάδικο) ακόμα και του Ξανθιώτη (του επιπέδου της ‘Τσικουλάτα’). Τα ναπολετάνικα είναι το ντάτσουν της Ιταλίας. Ακούω ακόμη κάποια από αυτά, προφανώς για ‘εσωτερικούς τουριστικούς’ λόγους: θυμίζουν τη διαμονή μου εκεί.

Όπως όμως τα σκυλάδικα κρατάνε, αν πάμε πίσω, από το ρεμπέτικο και τη βυζαντινή μουσική, έτσι και τα ναπολετάνικα κρατάνε από μια δική τους εκθαμβωτική παράδοση. Η Νάπολη και γενικά η νότια Ιταλία έχει πολλούς αμανέδες – αυθεντικότατους - απομεινάρι της κατάκτησής τους από τους Άραβες. Το ανατολίτικο στοιχείο, μαζί με την ιταλική κλασική παράδοση και την ντόπια ιδιαιτερότητα, έχουν γεννήσει τραγούδια όπως το O sole mio, το Funiculi Funicula, το Torna a Surriento. Κλασικά τραγούδια που όλοι ξέρουμε.

Συχνά αναφερόμαστε στο ‘ελληνικό φως’. Στη Νάπολη λοιπόν, που βρίσκεται στον ίδιο παράλληλο με τη Θεσσαλονίκη, είδα φωτεινότερο φως. Λαμπερότερη διαφάνεια, περισσότερο άσπρο. Και το O sole mio είναι μια τραγουδιστική του έκφραση. [Το ‘o’ μπροστά δεν είναι επιφώνημα, αλλά η ναπολετάνικη εκδοχή του ιταλικού άρθρου ‘il’. ‘Ο Ήλιος Μου’ (είσαι εσύ) είναι ο τίτλος του τραγουδιού – όχι ‘Ω Ήλιε Μου’.] Ο τραγουδιστής παρομοιάζει τη γυναίκα που αγαπάει με τον ήλιο.

Τα ναπολετάνικα τραγούδια σφύζουν από ζωή και πόνο (αυτά τα δύο πάνε μαζί στη Μεσόγειο). Θα βρείτε έξαλλα τραγούδια πάρτι όπως το Guaglione, που σε ξεσηκώνει θέλεις δεν θέλεις, τραγούδια πάθους σαν το Dicitincello Vuje ή το Anema E Core, θα βρείτε μουσικές φράσεις τεράστιες - κρατάνε σχεδόν όσο το τραγούδι - αλλά ομαλές σαν συζήτηση (Torna a Surriento). Υπάρχουν τραγούδια ναυτικά, της παλιάς γειτονιάς, για τα πανέμορφα μέρη της περιοχής όταν ακόμα ήταν παρθένα. Τα τελευταία, μοιάζουν με μουσικούς ιμπρεσιονιστικούς πίνακες, με απογευματινές βόλτες στo Capri και την Πομπηία.

Αυτό που χαρακτηρίζει τα ναπολετάνικα τραγούδια περισσότερο, είναι πως έχουν μέσα τους πόνο αλλά όχι μιζέρια. (Ίσως αυτός είναι ο λόγος που τα ρεμπέτικα δεν έγιναν ποτέ διεθνώς διάσημα, ο άνθρωπος χρειάζεται ελπίδα, ή έστω τσαγανό απέναντι στον πόνο, δεν θέλει να είναι ο απόλυτος looser.) Τα ναπολετάνικα τραγούδια νικάνε τον θάνατο με τη χαρά που εκπέμπουν.

Η χαρά της καθημερινότητας, είναι βέβαια γενικό χαρακτηριστικό των ιταλικών τραγουδιών. Αυτό φτάνει μέχρι σήμερα - μπορείτε να φανταστείτε πιο γιορταστικά τραγούδια από τα ιταλικά; ‘Όλα τους παραείναι τραγούδια πάρτι’, όπως έλεγε μια φίλη μου που προτιμούσε τη ‘σκοτεινή’ μουσική. Τα ναπολετάνικα παντρεύουν τη γιορτή με τη σκοτεινότητα. Σίγουρα νικάει η γιορτή – αλλά ο αγώνας είναι αντιληπτός μέσα τους.

Τι σχέση έχουν τα ναπολετάνικα τραγούδια με τη διάλεκτο; Αυτό μας το δείχνει η σχέση του O sole mio με το It’s Now or Never: το τελευταίο έγινε επιτυχία το ’60 από τον Έλβις Πρίσλει. Πολλοί δεν καταλαβαίνουν καν ότι πρόκειται για το ίδιο τραγούδι. (Είναι βέβαια μέρος της αμερικανικής ροζ μόδας του λατινικού έρωτα των διακοπών. Ισπανικά και ιταλικά τραγούδια όπως Ramona, La Paloma, Quando Calienta El Sol, Amor Amor, γίνονταν εξαμβλώματα. Ένα τραγούδι για το φως, το ‘A Media Luz’, διασκευάστηκε: Πες μου Μαριάν ποιόν σκέφτεσαι όλη μέρα, από τότε που γύρισες από το Ρίο; Τον Πιέδρο, το Χοσέ, το Μανουέλ, τον Πάμπλο;).

Τα ναπολετάνικα χωρίς τη διάλεκτό τους, είναι γυμνά τραγουδάκια της σειράς. Έχουν σημαδευτεί από τη γλώσσα τους και έτσι σημάδεψαν, με τη σειρά τους, τη μουσική. Ακόμα και σε ένα τραγούδι-χιτ του καιρού μας, το Caruso (ένας τενόρος ερωτεύεται πάνω στη σκηνή τη συμπρωταγωνίστριά του), ο δημιουργός Lucio Dalla έγραψε τον στίχο ‘σ’αγαπώ’ με τον κλασικό τρόπο te voglio bene assaje, των ναπολετάνικων τραγουδιών. Αυτός ο τρόπος έκφρασης καθιερώθηκε τόσο που έγινε σλόγκαν του παλιού και τρυφερού – κάτι σαν το δικό μας μη με λησμόνει, που οποιαδήποτε σύγχρονη έκφραση δεν καταφέρνει να αποδώσει το ίδιο νόημα.



Η ίδια τη Νάπολη, όπως και η περίεργη διάλεκτός της, συνδυάζει το όμορφο του ήλιου και του διάφανου αέρα με την ασχήμια της βρώμας και των ναρκομανών πορνών στους κεντρικούς δρόμους, το τρυφερό των τραγουδιών στα μπαλκόνια με το απάνθρωπο της Καμόρα, την μπέσα με τη διαφθορά. Ένα από τα κύρια χαρακτηριστικά της ναπολετάνικης διαλέκτου είναι τα ‘ου’ (έτσι διαβάζονται σχεδόν όλα τα ‘ο’), που κάνουν το στόμα να μοιάζει γεμάτο. Κάποτε ακούγονται σαν σαλιωμένα ‘ου’ αηδίας και κάποτε σαν ‘ου’ ΄λαχτάρας. Αντιπροσωπευτικό παράδειγμα του τελευταίου, ο τρόπος που λέει ο Dean Martin στο τραγούδι In Napoli, τη φράση pasta fazul. Λες και μόλις άδειασε το πιάτο και ακόμα του τρέχουν τα σάλια.

Μιλάω για τη διάλεκτο, γιατί τελευταία ο Γιώργος Νταλάρας έβγαλε μια σειρά ναπολετάνικα τραγούδια. Άκουσα το Luna Rosa και το βρήκα ....κόλπο’. Ένα καθαρό ναπολετάνικο τραγούδι να τραγουδιέται με την εύκολη συνταγή λάτιν ελληνικών (στιλ Χιώτη) και κλασικής ναπολετάνικης μουσικής. Δεν κατάλαβα τι πρόσφερε ο Νταλάρας στα τραγούδια αυτά: κυρίως σαν γέφυρα προς το κοινό μπορώ να δω τη δουλειά του, σαν να θέλησε να προσφέρει στους Έλληνες μια πρώτη γνωριμία με αυτή τη μουσική. Και επειδή ο Νταλάρας δεν είναι παιδαγωγός αλλά επαγγελματίας τραγουδιστής, μπορεί να έβγαλε μια εμπορική επιτυχία και να εξασφάλισε συναυλίες, αλλά – λυπάμαι - έκανε μια καλλιτεχνική τρύπα στο νερό. Δεν μπερδεύεις τραγούδια 40 καρατίων με τραγούδια 10 καρατίων για να δείξεις... τι; έθνικ;

Και μη νομίσετε ότι η ναπολετάνικη παράδοση είναι νεκρή ή ότι υπάρχει μόνο σε encore τενόρων και συλλογές evergreen. Παράλληλα με τα σύγχρονα τραγούδια στη ναπολετάνικη διάλεκτο, υπάρχουν και τα παλιά με τις επανεκτελέσεις και τις (καθόλου τουριστικές) διασκευές. Κλασικό παράδειγμα αποτελεί ο Renzo Arbore, διασκεδαστής, ντι-τζέι, κονφερασιέ, παραγωγός τηλεοπτικών εκπομπών και ένας από τους πιο ζωντανούς ανθρώπους της ιταλικής τηλεόρασης. Κατάγεται, φυσικά, από το νότο. Αυτός έκανε το αξέχαστο σόου τηλεοπτικών συζητήσεων όπου τους καλεσμένους υποδύονταν ηθοποιοί: ο ένας υποτίθεται πως ανήκε στο κόμμα της δεξιάς, ο άλλος στην κεντροαριστερά, ο άλλος ήταν αντιπρόσωπος της εκκλησίας και συζητούσαν για κάποιο θέμα της επικαιρότητας. Το γέλιο που έβγαζαν – γιατί φυσικά μιλούσαν σαν στερεότυπα – ήταν αφάνταστο. Σημαδιακό του τρόπου δουλειάς και καταλυτικής επίδρασης του Arbore, είναι το ότι ‘ανακάλυψε’ τον συνεργάτη του Frassica, έναν θεότρελο τύπο που μόνο που τον κοιτάς γελάς, και τον έφερε στο δρόμο που του ταίριαζε: μέχρι τότε ο Frasica ήταν... πάστορας!

Ο Arbore λοιπόν, έφτιαξε την Orchestra Italiana, με την οποία διασκεύασε πολλά ναπολετάνικα τραγούδια με ευφυέστατο τρόπο. Πάντρεψε την κλασική ναπολετάνικη μουσική με τη ροκ (εξαιρετικά παραδείγματα το Aummo Aummo, το Comme Facette Mammeta), έδωσε νέο ύφος, πάρτι ή μπαλάντας, σε άλλα (Maruzzella, Il Materasso), πάντρεψε τον κλασικό νοτιο-ιταλικό αμανέ με το ροκ ν’ ρολ (Maria Mari) ενώ τραγούδησε και δικά του τραγούδια σε ναπολετάνικη διάλεκτο. Πόσο σημερινό βγαίνει το κλασικό ναπολετάνικο ύφος με δημιουργικότητα, χιούμορ και χαρούμενη διάθεση! Το Clarinetto αναφέρεται στην πεολειξία, ο άντρας που περιμένει μια ‘μπέλα κιταρίνα’ να παίξουν μαζί ένα καλό μπλουζ. Στο ‘A nuje ce piace 'e magna’ (‘μας αρέσει να τρώμε’) παρελαύνουν φαγητά σαν ύμνος στην ιταλική κουζίνα, σε ρυθμό ροκ-πάρτι. Και ναι, τραγούδησε και το Luna Roza.

Προσωπικά, όσον καιρό έμεινα στη Νάπολη δεν μου άρεσε – όπως είπα, δεν μπορούσα να συντονιστώ. Αλλά όποτε τη σκέφτομαι, μου λείπει. Έχω πάει αρκετές φορές και πάντα νιώθω αποσυντονισμένος – και μου λείπει μόλις φύγω. Αλλά σέβομαι τα δυνατά αισθήματα που μου γεννούν οι πόλεις – γιατί άραγε λένε ‘ας δω τη Νάπολη κι ας πεθάνω’;

Και πόσα τραγούδια γράφτηκαν γι’ αυτήν! In Napoli (Dean Martin), Napoli (Gigi D'Alessio & Carmelo Zappulla), Canzone di Napoli (Connie Francis), Napoli Adieu (Monika Martin), Napoli Napoli (Nino D'Angelo), Serenata di Napoli (Rene Carol), Napoli (Toto Cutugno). Πρόκειται για ελάχιστο δείγμα, θα γέμιζα σελίδες! Το υπερθετικό του πολυτραγουδισμένη, πρέπει να είναι Ναπολητραγουδισμένη. Επίσης, καμιά πόλη δεν έχει ονομάσει κάποιο είδος τραγουδιών που έγινε παγκοσμίως γνωστό. Τα μπλουζ γεννήθηκαν στη Νέα Ορλεάνη αλλά δεν έγιναν γνωστά ως ‘ορλεανικά’. Ξέρουμε την ανδαλουσιανή μουσική σαν φλαμένκο. Η Θεσσαλονίκη έπαιξε σημαντικό ρόλο στο ρεμπέτικο αλλά δεν το ονόμασε. Μόνο τα ναπολετάνικα τραγούδια είναι γνωστά σε όλο τον κόσμο με το όνομα της ιδιαίτερης πατρίδας τους.

Έχω ακούσει τόσο ναπολετάνικα τραγούδια, που τα θεωρώ μέρος της ψυχής και της κουλτούρας μου. Από καπρίτσιο της τύχης, μεγάλωσα με Los Paraguayos και ουγκαρέζικα βιολιά. Ακόμα θυμάμαι την πρώτη φορά που άκουσα ένα ελληνικό τραγούδι: το ραδιόφωνο ήταν πάνω στο ψυγείο και ήταν το Καλημέρα Ήλιε (και με συγκλόνισε). Μέχρι κάποια ηλικία, όμως, άκουγα τα ισπανικά σαν ελληνικά που δεν καταλαβαίνω. Όλα τα παιδιά των τελευταίων γενιών ακούν αμερικάνικα τραγούδια με το εμπόδιο της γλώσσας: έχουμε συνηθίσει σε μια κουλτούρα γνώριμων ήχων και ακαταλαβίστικων στίχων.

Ίσως από τους Los Paraguayos υπάρχει μια γραμμή που οδηγεί στα ναπολετάνικα τραγούδια. Έτσι κι αλλιώς, ξέρω πως ο μουσικός κόσμος μου είναι μικρός... Ακούω Lucio Dalla και τον συγκρίνω με το Σαββόπουλο. Μετά από καιρό, βγάζει ο Σαββόπουλος το ‘Ένα Τραγουδάκι για τον Lucio Dalla’ (διασκευή του Caro Amico Ti Scrivo ή αλλιώς L’ Anno Che Vera). Και σε μια συναυλία, ακούω τον Dalla ν’ αναφέρεται στο Σαββόπουλο σαν καλό του φίλο. Ακούω Dulce Pontes και μου θυμίζει την (υπέροχη) Ελευθερία Αρβανιτάκη. Μετά από μερικά χρόνια, λένε μαζί ένα τραγούδι. Ακούω Renzo Arbore σαν κατεξοχήν εκφραστή της ναπολετάνικης παράδοσης και Dulce Pontes σαν την κατεξοχήν σύγχρονη ερμηνεύτρια fado. Μετά από λίγο, συνεργάζονται. Ακόμα και στην εποχή της έθνικ μουσικής και της απεριόριστης πρόσβασης, το ύφος ενός καλλιτέχνη που μου αρέσει, με σπρώχνει φυσικά σε ομοίους του.

28 σχόλια:

xenia είπε...

Πολύ όμορφη η αφιέρωση Yannis [άσχετα αν δεν έχω καμία σχέση με Ιταλία και δεν γνωρίζω πολλά πράγματα (εγώ ανήκω λίγο πιο δίπλα, προς Ισπανία πλευρά!)] και ακόμη ομορφότερο το κίνητρο για τούτη την αφιέρωση, έτσι;;;

Είμαι σίγουρη ότι θα το καταχαρούν (και πρωτίστως εκτιμήσουν) τόσο μαμά και μπαμπάς, όσο και princesa!!!

Ξένια.

andy dufresne είπε...

Καλέ μου φίλε,

σκέψου και να είχες συντονιστεί δηλαδή, τί θα 'γραφες;!

Πολύ όμορφη η Ναπολιτάνικη σου μουσική μακαρονάδα και πραγματικά αληθινή.

Έτσι είναι, όπως τα λες, είναι ενδιαφέρον ότι ταιριάζουμε και στα γούστα (και στις "κακές" κριτικές...).

Ξέρεις ότι οι Ναπολιτάνοι λένε δεν είμαστε Ιταλοί, είμαστε Ναπολιτάνοι.

Είναι περήφανοι και για τη φτώχεια τους ή τη μαφία της πόλης.

Είναι θρησκεία η Νάπολι, με αρχιερέα έναν Αργεντίνο (τον ημίθεο Ντιέγκο...).

Μουσικά, νομίζω ότι είναι η μελωδικότερη πόλη στην ιστορία της λαϊκής μουσικής.

Η principessa σε υπερευχαριστεί και σε χαιρετά!

Yannis H είπε...

Αχ, Άντυ, πήγα Ναπολη την επόμενη χρονιά που πήρε το πρωτάθλημα. Ακόμα θυμάμαι ξεσκισμένα λάβαρα, από το ένα μισογκρεμισμένο σπίτι στο άλλο "παιδιά σαςευγνωμονούμε" ενώ ένα 30% των αγοριών που είχαν γεννηθεί τότε, πήραν το όνομα Diego.

Την επόμενη χρονιά βέβαια τα πράγματα άλλαξαν (ο Diego είχε γίνει απαιτητικός, πρόσβαλε νονούς) και εμφανίστηκαν γιγαντοαφίσες 48φυλλες με ένα τεράστιο μωρό κι από κάτω τα λόγια "Μαραντόνα, ποιανού είναι αυτο το παιδί;"

Πλανήτης ξεχωριστός.

Χαίρομαι ιδιαίτερα γι' αυτό που είπες για τα "γούστα" (θετικές κι αρνητικές κριτικές). "Δύσκολο να μείνω - δύσκολο να φύγω" ήταν για μένα η Νάπολη. Καμιά σχέση με την Τοσκάνη, όπου βρέθηκα για ένα συνέδριο - αυτή ήταν σκέτη Ελβετία!

Πως πάνε τα ξενύχτια; Ελπίζω (σαν άνδρες, μεταξύ μας) να λειτουργούν κάποια παραδοσιακά καθολικά γονίδια στην αγαπημένη σου :)

Φιλιά,

Γιάννης

Yannis H είπε...

xenia,

δεν υπάρχει ομορφότερο κίνητρο, αλλά σκέφτομαι: αν είναι έτσι για όσους (ακόμα και διαδικτυακούς) απ' έξω, πως θα είναι για τους γονείς!

Από ποιά περιοχή της Ισπανίας είναι οι καταβολές σου; Και πως; (αν δεν ρωτώ πολλά...)

Yannis H είπε...

Προσωπικό σχόλιο: γράφω ένα post και κυριαρχεί το προσωπικό... (η αφιέρωση. Καλά νάναι η πριγκιπέσα, και ελπίζω να κάνει print ο Άντυ τα σχόλια γνωστών-αγνώστων που συνοδεύουν τις πρώτες της ημέρες...

Σήμερα, καθώς γύριζα από ένα ταξίδι, πήρα ένα ταξί με κάτι γονιούς κι ένα 10χρονο κοριτσάκι, λίγο ταλαιπωρημένο, κομματάκι με ίσωση. Καθυστέρησαν να μπουν στο ταξί σε φανάρι, ήρθε η αστυνομία, ζητούσαν συγνώμη, πιάσαμε κουβέντα. Ήταν αδιάθετη και έτρεχαν σπίτι. ¨Η μόνη γυναίκα που δεν μπορούμε ν' αντισταθούμε" είπε ο γονιός.

Τι να απαντήσεις εκεί;

Τους άφησα να πάνε πρώτα σπίτι τους και μετά πήγα εγώ - δώσανε και ένα εξαιρετικό φιλοδώρημα στον ταξιτζή, που όπως είπε, περίμενε παιδί κι ο ίδιος.

Μια από τις μικρές, ευχάριστες στιγμές που νιώθεις "συντονισμένος" - έχεις δεν έχεις παιδί.

xenia είπε...

Yannis, όχι δεν ρωτάς πολλά...

Δεν έχω καταβολές, όπως τις γνωρίζουμε και τις εννοούμε, από Ισπανία. Θέλω να πώ, δεν κατάγομαι η ...μισή από εκεί, ούτε έχω κάποιο συγγενή που να ζεί ή να κατάγεται από Ισπανία... Ωστόσο, και θα σου εξηγήσω αμέσως, έχω ένα άμεσο δέσιμο με το Santander (μια πανέμορφη βάσκικη πόλη, βόρεια της Ισπανίας, που βρέχεται από τον ατλαντικό και την οποία έχω επισκεφτεί πολλές φορές και για διαστήματα μηνών), έχοντας αποκτήσει φίλους μοναδικούς (καλύτερους και από τις καθημερινές μου συναναστροφές εδώ στην Ελλάδα, και την Αθήνα όπου βρίσκομαι). Η ισπανική είναι η δεύτερη γλώσσα που έμαθα να μιλώ (πέρα των ελληνικών και μετά τα κλασικά αγγλικά, φυσικά) και η γλώσσα στην οποία μοναδικά έχω εντρυφήσει (από άποψη σπουδών ώς και κουλτούρας) από την ηλικία των 9-10 ετών, οπότε ...καταλαβαίνεις ότι νιώθω σε σημαντικό βαθμό όπως το υιοθετημένο παιδί νιώθει την μη φυσική του μάνα: Ώς Μάνα, δηλαδή. Αναγνωρίζω φυσική μου μάνα την χώρα που με γέννησε αλλά και μάνα την χώρα που με έμαθε...

Έχω δικαίωμα, λες, να μιλώ έστω και λίγο, τρόπον τινά, κι εγώ για καταβολές;;;

Ξ.

Yannis H είπε...

Ξένια (το λέει και το όνομά σου) οι καταβολές είναι προσωπικές, όχι εθιμοτυπικές. Είχα ένα φίλο (Γάλλο) που είχε ερωτευτεί ένα κορίτσι από τα μέρη που αγαπάς, λεγόταν Maria del Mar και όλη η παρέα πέρασε ένα καλοκαίρι ακούγοντας γι’ αυτήν. Τώρα, η περιοχή ήταν η Γκαλίθια, μπορεί να μην είναι η περιοχή που αναφέρεσαι, η βόρεια Ισπανία είναι μεγάλη, αλλά από όλη την ιστορία (ο Γάλλος ήταν μόνιμα ερωτευμένος και έπρεπε να ακολουθούμε την ερωτική του γεωγραφία), έμαθα μερικές υπέροχες μουσικές από εκείνα τα μέρη.

Κυρίως, τραγούδια μεταναστών που αφήνουν την Γκαλίθια. Αυτός άφηνε την αγάπη τυ, και όλοι μαζί την Γκαλίθια που ποτέ δεν γνωρίσαμε :)

Επιτρέψτε μου εδώ να παραπέμψω και στο κράτος που γνωρίζω καλά και όπου έζησα σχεδόν δέκα χρόνια. Πάει να πει, φυσικά και γνωρίζω την έννοια «υιοθετημένο παιδί».

andy dufresne είπε...

Από ξενύχτια πάμε σούπερ, δηλαδή δεν ξενυχτάμε σχεδόν καθόλου.

Η αμορόσα κοιμάται κατά τις 10 το βράδυ και ξυπνάει στις 6-7 το πρωί.

Ό,τι καλύτερο για 3 μηνών!


Ευτυχώς ή δυστυχώς κάποια καθολικά γονίδια τριγυρίζουν στη σύντροφό μου.

Αλλά πιο πολλά είναι τα Ετρουσκικά!

Yannis H είπε...

Πράγματι, είστε πολύ τυχεροί (φτου-φτου). Αναρωτιέμαι βέβαια τι είναι τα Ετρουσκικά γονίδια… πολεμικά; Κάποιου μέχρι πρόσφατα χαμένου, σπάνιου πολιτισμού;

Στις 15 αυτού του μηνός, 7 η ώρα το πρωί, με το καλό γεννάει η αδελφή μου (προγραμματισμένα, καθώς θα είναι καισαρική). Ούτε εγώ να περίμενα παιδί… με έχει φάει το άγχος :)

andy dufresne είπε...

Oι Ετρούσκοι είναι οι πρώτοι καταγεγγραμμένοι κάτοικοι της Τοσκάνης (πολύ πριν τους Ρωμαίους).

Διασώζονται μέχρι σήμερα τάφοι τους.

Είχαν αναπτύξει ιδιαίτερα αξιόλογο πολιτισμό και ήταν πασιφιστές (τους καθάρισαν οι Ρωμαίοι...).

Καλώς να το δεχθείτε το μπαμπίνο σας, υγεία και τύχη να 'χει.

xenia είπε...

Με το καλό να γεννήσει, yannis! Να έχει υγεία πάνω απ' όλα κι έπειτα πολύ-πολύ τύχη να το συντροφεύει πάντα!
Και όχι άγχη!!! :-D Μια χαρά θα πάνε όλα και απλώς εσύ προβλέπεται να γίνεσαι ένας απόλυτα χαζοθείος!!! (μάλλον είναι το πρώτο ανήψι;)

Ξ.

Yannis H είπε...

Άντυ, ήξερα ότι οι Ετρούσκοι είναι εξαφανισμένος λαός και έχουμε λίγες γνώσεις γι’ αυτούς. Από την άλλη, μπορεί να είσαι με μια ξένη, αλλά αυτό δεν είναι το κυριότερο: σε μια σχέση ο καθένας έρχεται με την προσωπική του γλώσσα, τα προσωπικά του έθιμα, τις δικές του συνήθειες. Από αυτήν την άποψη, όλες οι σχέσεις μπορεί να είναι διαπολιτισμικές επαφές σε προσωπική κλίμακα. Οπότε, εννοούσα σαν κοπλιμάν για τη σύντροφό σου το ‘σπάνιος και μέχρι πρότινος εξαφανισμένος πολιτισμός’. Λίγο μπερδεμένο, το παραδέχομαι.

ΟΚ, το ‘πολεμικά γονίδια’ ήταν πλάκα για το αν μαλώνετε. :)

Yannis H είπε...

Ξένια, δυστυχώς είναι το τρίτο ανίψι, και λέω δυστυχώς, επειδή το πρώτο χάθηκε. Η αδελφή μου έμεινε έγκυος μερικούς μήνες μετά – γι’ αυτό και το άγχος μου.

Σ' ευχαριστώ πολύ για τις ευχές σου :)

xenia είπε...

Ω καταλαβαίνω... Και συγγνώμη, ρώτησα κάτι που δεν έπρεπε:-( σου θύμισα δυσάρεστα πράγματα:-( δεν το ήθελα...

Εύχομαι μέσα από την καρδιά μου να πάνε όλα κατ'ευχήν.

Ξ.

Yannis H είπε...

Πάντα είναι στο μυαλό - μην ανησυχείς.

Και πως να το ήξερες;

Σημασία έχει η καλή διάθεση. Όπως είπα, ευχαριστώ θερμά για τις ευχές. Μακάρι να πιάσουν :)

An-Lu είπε...

Χάρμα οι πόλεις και οι λαλιές της καρδιάς μας και ακόμα πιο χάρμα η αναμονή ενός μωρού!
Πολλά φιλιά και δύναμη για τις 15....

andy dufresne είπε...

Oooops, στόκος εντελώς είμαι!
Τώρα κατάλαβα τί εννοούσες...

Καλή τύχη για το ανήψι, κράτα μας ενήμερους.

Οι τελευταίες μέρες πριν τη γέννα είναι οι πιο αγχωτικές.

Ανώνυμος είπε...

Τέλειο το κείμενο σου...
Αν και έζησα στην Ιταλία, δεν διάβασα ποτέ τόσες πολλές πληροφορίες, για την Νάπολη και την κουλτούρα της.
Συγχαρητήρια...

Ανώνυμος είπε...

Έχοντας ζήσει δυό χρόνια στη Napoli (91-93), θα ήθελα πολύ να είχα γράψει εγώ αυτό το κείμενο. ΑΚΡΙΒΩΣ ως έχει!
:)

Yannis H είπε...

An-Lu, νάσαι καλά για τις ευχές σου!

Andy, έτσι όπως τα έγραψα κι εγώ ήθελα εξήγηση :))

Haris, σ' ευχαριστώ θερμά για τα λόγια σου. Πολύ κολακευτικά.

Ημίαιμος, ενδιαφέρον! Κοίτα που θα βγούμε και γνωστοί – αν κι εγώ ήμουν στη Νάπολη λίιιιγο νωρίτερα. Πού έμενες; Εγώ στην αρχή Centro Storico (Mezzocannone) σε μια απίστευτη παντρόνα και μετά (μαντεύω πως κι εσύ εκεί θα έμενες) στην κλασική Pianura.

Θα σας πω πως πάνε τα πράγματα με το ΜΕΓΑΛΟ θέμα της επόμενης εβδομάδος, ευχαριστώ για το ενδιαφέρον!

Ανώνυμος είπε...

Εγώ έμενα στη Lagopatria, κοντά στη λίμνη όπου έπνιγαν κάθε τρείς και λίγο κάποια φουκαριάρα αφρικάνα που "στέρευε" στην πιάτσα...

Εκεί έβοσκαν και οι αφρικάνικες βουβάλες από το γάλα των οποίων φτιάχνουν απίθανη μοτσαρέλα. (προτίμησή μου η αλατισμένη στρέτσια -πλεξούδα-).
Πρέπει να ξαναγράψεις για να περιγράψεις τα περίφημα παζαράκια, τα παρκαρισμένα αυτοκίνητα με τις εφημερίδες στα τζάμια (κινητές κρεβατοκάμαρες ζευγαριών που στο σπίτι της πολυπληθούς φαμίλιας δεν εύρισκαν χώρο και χρόνο...), τους καπελάκηδες παρκαδόρους της μαφίας και τόσα άλλα ενδιαφέροντα!

Yannis H είπε...

Ημίαμος, πολύ όμορφη περιοχή. Για μένα οι εικόνες της Νάπολη ήταν κυρίως κινηματογραφικές.

Βράδυ στο Centro Storico, κόσμος πολύς στα στενά και όλα τα μαγαζιά κλειστά εκτός από ένα. Μεγάλες λάμπες φωτίζουν ένα μπακάλικο και στο κέντρο του, ανάμεσα σε σακιά φασόλια και πατάτες, ένας τετράπαχος κουστουμαρισμένος κύριος σε μια καρέκλα, κοιτάζει τον κόσμο όλο περηφάνια. Δύο (προφανώς οι ιδιοκτήτες του μαγαζιού) τον ξυρίζουν...

Μεσημέρι Κυριακής στο λεωφορείο για το κέντρο. Κάποια στιγμή, στη μέση της διαδρομής ο οδηγός μας λέει να κατεβούμε. Έπαιζε η Νάπολη ποδόσφαιρο και οι δρόμοι είχαν κλείσει με παρκαρισμένα στη μέση του δρόμου. Να ήταν σύμπτωση που μας πήγε μέχρι έξω από το στάδιο; Θα έπαιρνε το λεωφορείο του την άλλη μέρα...

Πιανούρα και από πάνω μας μένει ο τοπικός αρχηγός της Καμόρα. Μας λέει πως ό,οοοτι ώρα θέλαμε, μπορούσαμε ν’ αγοράσουμε τσιγάρα από αυτόν (για όσους δεν ξέρουν, φυσικά λαθραία). Πράγματι, και 3 η ώρα το βράδυ μας εξυπηρετούσε με χαμόγελο. Από την πόρτα όπου περίμενα, έβλεπα ένα σαλόνι στο πιο βαρύ μπαρόκ που μπορείτε να φανταστείτε, σκαλίσματα πάνω σε σκαλίσματα, βελούδα και ταπετσαρίες ασήκωτες στο μάτι κι ένα πορσελάνινο σκυλί μισό μέτρο ύψος. Στη μέση αυτού του συρφετού, απλωμένες πολυθρόνες θαλάσσης – εκεί κάθονταν, μια και δεν ήθελαν να χαλάσουν τα έπιπλα.

Τι να πρωτοθυμηθείς...

Ανώνυμος είπε...

Σωστά, κινηματογραφικές. Παζολινικές για την ακρίβεια... :)

andy dufresne είπε...

Mμμμμ, περισσότερο Ντε Σίκα θα έλεγα.

Είναι απίστευτο πόσοι διαφορετικοί κόσμοι υπάρχουν στην Ιταλία.

Και στην Ελλάδα έχουμε ποικιλία, αλλά όχι τέτοιο πράγμα.

Φαίνεται κι απ' τις διαλέκτους: 55 επίσημα αναγνωρισμένες!

Ανώνυμος είπε...

Ντε Σίκα σίγουρα η Ρώμη. Η Νάπολη είναι πολύ σουρεαλιστική η ρημάδα! :)

andy dufresne είπε...

O Παζολίνι είναι εντελώς βόρειος, η ατμόσφαιρά του είναι από Τοσκάνη μέχρι Λομβαρδία.

O Ντε Σίκα έχει κάνει κλασικές ταινίες ναπολιτάνικης ατμόσφαιρας, όπως το "Pane, amore e fantasia" και πολλές άλλες.

Ο Φελλίνι είναι υμνιστής της Ρώμης, ο Βισκόντι Λομβαρδία, Βένετο, αριστοκρατία αιώνων.

Είδατε, αμέσως, αμέσως, πόσοι διαφορετικοί κόσμοι;

Ανώνυμος είπε...

Ue' ciao guagliu'!!!
Μα δεν το ξερα οτι θα ησαστε τοσοι πολλοι που εχουν γνωρισει τη Ναπολη..
Εκανα γουγλ σερτς "ΝΑΠΟΛΙΤΑΝΟΙ" και σας βρηκα. Λοιπον, σας αφιερωνω καποια μοντερνα ναπολιτανικα κομματια/γραφω εδω τα λινκς.
1)http://www.youtube.com/watch?v=qY5y9DLbpxc

Man dint'a sacca apper sto cammenann p'a Megelina mentre s'appiccia Napule do Vesuvio fino a Marina sotto e lampione storic a via Caracciolo e' nu casino 'o traffico bloccato fin a trasi'........Napule a primavera che e guagliun ca fann amore partene dint'e viche e po se vedn a Marechiare.....Napule sfaticata pecche a fatica nun ce maje state Napule ca tutt'o munno se n'arrubate......

La canta Tommy Riccio, "'A VOCE 'E NAPULE"

2)Tommy Riccio, "Nu latitante"

Αυτο θα το βρειτε σιγουρα, κατεβαστε το απο οποιοδηποτε κατεβαστηρι. Γραφω στιχους:

Chella ser e' accumenciat a strada longa da paura ca nun saje si po ferni la valigia fatt in frett e 'o ricordo di un amore ca nun po sta nziem a tte, e chel uocchie de criature nun capevan'a ragione ca partive sule tu te strignest forte forte po nun t'hann vist cchiu'
Nu latitante nun tene cchiu niente luntano do ben annascuss da gente l'urdem amic addeventa impurtante pe fa nu regal a chi aspetta papa'
Nu latitante na foglia dint'o viento nun po alluca nun po di' so innocente diman e' Natal e vulisse turna'!!!!!

Ανώνυμος είπε...

2)telefon a casa pe di sulamente dimane e' Natal e vulisse turna..

3)Renato Carosone, "Maruzzella"

Για μενα ανηκει στο τοπ 5 ολων των τραγουδιων της Ναπολης.

Γραφω στιχους

Ue' chi sente e chi mo canta appriess'a me
ue' pe tramente s'affacci'a luna pe vede' pe tutta sta Marina da PRoceda resina se dice guarda la' na femmena che fa

Maruzzela Maruzze t'e miso dint'a l'uocchie o mare e m'he miso mpiett a me nu dispiace' stu core me faje sbattere cchiu forte e l'onne quann o ciel e scur primma me dice si pa doce doce me faje muri'Maruzzella Maruzze'

Ue' chi m'aiuta si tu nun vien a m'aiuta' ue' me venuta na vogli'ardente 'e te vasa'
E vienetten oje bella e damme sta vucchell ca pe m'avvelena' 'e zucchero se fa......

4)Ayto ειναι λιγο παρακμιακο αλλα σας το προτεινω ετσι να χετε σφαιρικη αποψη. Ειναι πολυ προσφατο.

http://www.youtube.com/watch?v=P6Ij9trtARM

Tu si venuto cca pe me convincere nun saje nemmeno tu che me vuo dicere nun tiene cchiu na lacrema ppe chiagnere famme capi pe tte che pozz fa
O saccio e' na cosa assaje dificile pero tu me si pate e me fa vincere amma tutte sti cose nun si merita ha conosciuto sulamente tte
Tu si guaglio' e nun ne puo capi sti cose comme suffriv a sta c'a mamma dint'a casa nun me stirave manche na cammesa nun se degnev manche e m'abbraccià

O saccio ca mamma cu tte forz he sbagliat ma nun se po campa senza tene nu pate i nun me sent tal'e qual a madre pe sta vicin a tte comm aggia fa?
Tu me si figlio e t'aggia accuntenta...............
Mo sta famiglia co te s'adda salva percio nun puo manca

5)Αυτο πρεπει να τ'ακουσετε!!!

Mario Merola Gigi D'Alessio-Cient'anne

Stasera t'aggiadicere na cosa ca tanto tiemp te vulev di'
a Napul aggio fatt tutt'e cose si m'arrepose nun a fa suffri'
Miettele sempe dint'a na canzone comme pe cinquant anne aggio fatt i
E quanno ncontr'a chi ne parla male cantale sta canzon e po capi'
Si ovver me prummiet 'e fa sti cose
pe n'ate cinquant anne a fai campa'

No senz'e te fernesce Napule sultanto tu ta saje difennere si sule tu si par 'e sta citta' stann emigrant a t'aspetta pe sunna no
Sient a mme nun po maje nascere nisciuno te po assumiglia
me dite sempe Napule e' mamma ma ce vuo' tu pecche tu si papa
.......

6)Lacreme napulitane-Mario Merola


Αυτα τα λιγα απο μενα.

I song mezzo napulitano e accussi canuscio parla' o napulitano!!