Απριλίου 01, 2006

Ζούμε σε μια απέραντη ESPRESSO

Η αντίδραση των ανθρώπων της τηλεόρασης προς την AGB θυμίζει άχτι καταπιεσμένων παιδιών. Τόσον καιρό τους καταδυνάστευαν ‘τα νούμερα’. Κοιμόντουσαν και ξυπνούσαν με αυτά. Τώρα που η εταιρία-διακινητής του τρόμου βρίσκεται στα κάτω της, στριμώχνονται ποιος θα ‘της την πει’. Αν η εκτόνωση είναι ένδειξη ψυχολογίας του όχλου, εδώ έχουμε έναν τηλεοπτικό όχλο. Με αστέρες και αστερίσκους (κυριολεκτικά: υποσημειώσεις στο τηλεοπτικό star system), που φτάνουν μέχρι του σημείου ‘μου έδινε υψηλά νούμερα αλλά δεν ήταν αληθινά’.

Ο καημός τους γίνεται δικός μας, βέβαια. (Γι’ αυτό και ο τίτλος.)

Η συζήτηση για την AGB με αφορά στο βαθμό ότι θα ήθελα να γίνονται ακριβείς μετρήσεις (όπως στις δημοσκοπήσεις, στο δείκτη του πληθωρισμού, στη θερμοκρασία). Μέχρι εκεί. Αυτό που με αφορά περισσότερο, είναι η ιεράρχηση των ειδήσεων στα κανάλια μας. Τι προτείνεται σαν σημαντικό και τι όχι. Γιατί η ιεράρχηση ειδήσεων, επιδρά στον τρόπο που βλέπουμε την πραγματικότητα. Την ημέρα λοιπόν που ξεκίνησε το θέμα της AGB, έκανα ζάπιγκ για να δω τον τρόπο παρουσίασης (είχαμε το πολύ σημαντικότερο θέμα της πυρκαγιάς στον Κορυδαλλό με τρεις νεκρούς). Η παρουσίαση:

ALPHA: Πρώτο θέμα η AGB, δεύτερο το βίντεο με τις ‘τηλεοπτικότατες’ εικόνες βασανισμού στη Σιέρα Λεόνε πριν δέκα χρόνια. Δεν πρόλαβα να δω αν παίχτηκε το θέμα του Κορυδαλλού.
MEGA: Πρώτο θέμα ο διάλογος εργαζομένων-ΣΕΒ, δεύτερο ο Κορυδαλλός, τρίτο η AGB.
ANT1: Πρώτο θέμα ο Κορυδαλλός και μετά η AGB

Ένα κανάλι λοιπόν, μας είπε ότι η έρευνα για τις μετρήσεις της τηλεόρασης είναι πιο σημαντικό θέμα από το ότι κάηκαν σαν τα ποντίκια τρεις φυλακισμένοι. Αυτό δεν είναι όμως ειδήσεις, είναι ο καημός του «δημοσιογράφου», (ναι σε εισαγωγικά: «ιδιωτικογράφος» θα έπρεπε να λέγεται). Εξίσου, όταν πρώτο θέμα είναι ο διάλογος εργαζομένων-ΣΕΒ (δηλ. ένα θέμα για την τσέπη μας) εκπέμπεται ένας άμετρος εγωισμός!

Για την ιστορία, δεν βλέπω ειδήσεις στον ALPHA αλλά εκείνη την ημέρα είχε καλεσμένο τον πρόεδρο της AGB. Και... τον ζήλεψα. Για το συγκροτημένο λόγο του. Για τη μετρημένη, ανθρώπινη – αλλά ακέραια - παρουσία του. «Τέτοιες στιγμές θα εκτιμούσα να μην ειρωνεύεστε» είπε όταν ο συνεντευξιαστής του μίλησε για «οικονομολόγους τριών ετών». Σωστά, θέμα είναι η έρευνα και ο διάλογος - όχι οι μπηχτές.

Δεν ξέρω αν ο πρόεδρος της AGB είπε την αλήθεια, αλλά σίγουρα κέρδισε τις εντυπώσεις απέναντι στον ‘γκαζωμένο’ στην αρχή Χατζηνικολάου. Αφήστε που κάποια στιγμή γέλασε γιατί ο δημοσιογράφος είχε το κατηγορητήριο στα χέρια του ενώ αυτός, που κατηγορείται, δεν το είχε. «Θα το διαβάσετε στο ΘΕΜΑ, θα δημοσιευτεί» ήταν η αντάξια των θεσμών μας απάντηση του Χατζηνικολάου.

Από μια συζήτηση στο blog του Νίκου Δήμου (είπα τα παραπάνω πράγματα με λιγότερα λόγια) ο συν-μπλογκίστας Chris απάντησε:

«Ο ξακουστός Αναστασάκης. (…) Συμφωνώ απόλυτα και επαυξάνω: τον θυμάμαι αρκετά χρόνια πριν σε μια κουβέντα για τα τηλε-σκουπίδια. Τον θαύμασα: επιχειρηματολογούσε στην τηλεόραση με ψυχραιμία και κριτική αντίληψη πρώτου μεγέθους. Και ήταν επίσης αρκετά απομυθοποιητικός απέναντι στις φοβικές κατασκευές των διανοουμένων για την τηλεόραση»

Είναι ωραίο να βλέπεις σύμπτωση απόψεων σε ανύποπτα θέματα (δεν ήξερα από χθες τον Αναστασάκη, μάλιστα νόμιζα ότι τον έλεγαν Αναστασάκο) αλλά το ένστικτό μου, μου είπε ότι εδώ έχουμε κάποιον που μιλάει στην τηλεόραση όπως θα έπρεπε.

Για την αλήθεια... θα αποφασίσουν άλλοι. Και θα μάθουμε αυτό που θα μας πούνε. Με τη σειρά που θα μας το παρουσιάσουν.

Ίσως, τελικά, αυτό το post να αφορά λιγότερο την ουσία (δηλ. τι παρουσιάζεται σαν σημαντικό και τι όχι) και περισσότερο την αισθητική μας. Γιατί δεν πιστεύω ότι κάποιος αγοράζει ESPRESSO επειδή περιέχει ειδήσεις, ή ότι βλέπει φωνακλάδες στα παράθυρα επειδή ενημερώνεται – τα επιλέγει με βάση την αισθητική του. Όπως το αν πηδήχτηκε κάποιος με κάποια δεν χρειάζεται επιχειρήματα, όπως το ‘ου να χαθείς’ στα παράθυρα δεν είναι πνεύμα διαλόγου… μαθαίνουμε να συζητούμε συγκεκριμένα θέματα με συγκεκριμένο τρόπο. Και η αισθητική, τελικά, καταφέρνει ν’ αλλάζει την ουσία περισσότερο απ’ ότι μια μαύρη προπαγάνδα.

10 σχόλια:

Yannis H είπε...

Κι όμως, έχουν: όταν καίγονται τρεις άνθρωποι στη φυλακή κι ασχολούνται σαν πρώτο θέμα με το αν μια εταιρία μετράει σωστά την τηλεθέαση... επιβάλουν την κλίμακα αξιών και προτεραιοτήτων τους.

Αυτό είναι χειρότερο από το να κάνουν 'την τρίχα τριχιά' εάν δεν υπάρχουν ειδήσεις...

Yannis H είπε...
Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από έναν διαχειριστή ιστολογίου.
Yannis H είπε...

Στο μέρος που ζούσα πριν, μια από τις μεγαλύτερες σε κυκλοφορία εφημερίδες ήταν σκανδαλοθηρική. Αλλά ήξερε τι ήταν: δηλ. έβλεπες και τίτλους όπως ‘Γάτα στο Πανεπιστήμιο» και μιλούσε για πρόγραμμα υπολογιστή με το όνομα ‘γάτα’. Υπήρχαν, βέβαια, και το ποιος πήδηξε ποιον.

Πιο σημαντικό, ήταν ότι οι άνθρωποι ενημερώνονταν από εφημερίδες σαν συνδρομητές. (Μάλιστα, στο επίδομα πρόνοιας συμπεριλαμβάνεται και κονδύλι για συνδρομή σε εφημερίδα, γιατί ‘καλός πολίτης ο ενημερωμένος πολίτης’.

Το πλέον σημαντικό, όμως, ήταν μια σημειολογική διαφορά: οι συνδρομητικές πολιτικές εφημερίδες έβγαιναν το πρωί και διαβάζονταν με τον πρωινό καφέ στο σπίτι. Οι σκανδαλοθηρικές έβγαιναν το απόγευμα και αγοράζονταν (δεν υπήρχε η δυνατότητα συνδρομής) όταν τελείωνε ο κόσμος τη δουλειά. Ήταν λοιπόν συνδεδεμένες με το τέλος της δουλειάς και το ξεκίνημα του ελεύθερου χρόνου, της προσωπικής διασκέδασης.

Συμβολικό, ίσως, αλλά λέει κάτι για τη δυνατότητα να καταλαβαίνει μια σημαντική διαφορά το αναγνωστικό κοινό.

ΥΓ. Αυτό με τους γιάππηδες… φοβερό!

:)

NinaC είπε...

Καλημέρες! Προσωπικά έχω πάψει να παρακολουθώ είδήσεις στην τηλεόραση εδώ και πολύυυυ καιρό. Τα σημαντικά τα μαθαίνω έτσι κι αλλιώς. Τα ασήμαντα δεν με αφορούν.

Στόχαστρο, προσυπογράφω το σχόλιό σου.

cyrus είπε...

Στα πολύ ενδιαφέροντα που είπες προσθέτω ότι τα δελτία ειδήσεων των ιδιωτικών καναλιών περιέχουν και διαφημίσεις άλλων δικών τους εκπομπών, οι οποίες πλασάρονται σαν ειδήσεις. Λες και μας ενδιαφέρει, ας πούμε, ποια είναι η τρέχουσα "έρευνα" της Νικολούλη, ή ποια τραγουδίστρια έχει καλεσμένη ο Χατζηνικολάου τρεις ώρες μετά. Και χαλάνε τον τηλεοπτικο τους χρόνο με τέτοιες ανοησίες, ενώ σε άλλα μέρη του κόσμου συμβαίνουν απίστευτα πράγματα που μας αφορούν άμεσα.

Εμείς, βέβαια, που ασχολούμαστε με το internet, έχουμε πρόσβαση στις πηγές των ειδήσεων (reuters, bbc, cnn κ.ά.). Το πρόβλημα είναι τι γίνεται με τους υπόλοιπους τηλεθεατές, που επαφίενται στην TV για την ενημέρωσή τους και έχουν αφήσει την αισθητική τους να διαμορφώνεται από αυτούς τους αγύρτες. Γιατί η αισθητική διαμορφώνεται καθημερινά. Το σπίτι και το σχολείο βάζουν μόνο τις βάσεις -- κι αυτό μόνο θεωρητικά...

Αυτό με τις μετρήσεις της AGB μήπως έχει σχέση με αυτό που λένε στις δημοσκοπήσεις "παράσταση νίκης"; Δηλ. προβάλλουμε κάτι σαν πιο "επιτυχημένο" για να σπρώξουμε προς τα κει κι άλλους πελάτες;

silk123 είπε...

Αν τυχόν γνωρίζεις προσωπικά ένα θέμα και τύχει να γίνει τηλεοπτική είδηση, βλέπεις τη διαστρέβλωση και την επικινδυνότητα της μισής αλήθειας και της ημιμάθειας σε όλο τους το μεγαλείο.
Πιστεύω ότι συνεχώς και περισσότεροι άνθρωποι το καταλαβαίνουν αυτό.

paragrafos είπε...

Δυστυχώς έχετε απολύτως δίκαιο. Τα περισσότερα στη ζωή είναι ζήτημα αισθητικής. Και όπως ξέρουμε, η αισθητική είναι ζήτημα παιδείας. Γιατι ακόμα κι αν το γούστο διαφέρει, ακόμα και άν υπάρχουν διαφορετικές αισθητικές προσεγγίσεις, η πηγή παραμένει ίδια: η παιδεία.

Παραφράζοντας το "κατά τον λαό και οι άρχοντες" θα μπορούσαμε να πούμε: κατά την παδεία μας, η αισθητική μας και τα κανάλια μας.

Φιλικά

Παράγραφος

Περαστικός είπε...

Προσυπογράφω. Εκτός των άλλων, και εγώ θεωρώ κορυφαίο θέμα το ότι κάηκαν τρεις άνθρωποι στη φυλακή πίσω από τα κάγκελα σαν τα ποντίκια. Πολιτισμένη κοινωνία σημαίνει φυλακές όπου ο φυλακισμένος διατηρεί τουλάχιστον τη φυσική του ακεραιότητα και εκτίει την ποινή του σε ανθρώπινες συνθήκες.

mickey είπε...

Έχω κάνει εδώ και καιρό ένα ενδιαφέρον πείραμα. Είμαι μπροστά στα δυο μου PC (με κοινή οθόνη, πληκτρολόγιο, ποντίκι) και περνάω πολλές ώρες, ενώ η TV βρίσκεται ακριβώς από πίσω μου. Την έχω αναμμένη, αλλά θα γυρίσω να τη δω μόνο όταν ΑΚΟΥΣΩ κάτι που με ενδιαφέρει ή έχω ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΕΙ κάτι από τα ελάχιστα που πλέον βλέπω σε αυτή (κυρίως αθλητικά). Διαφορετικά, την αφήνω και παίζει, απλά για να μου κρατάει συντροφιά (πίσω μου σ' έχω σατανά - κυριολεκτικά).

Αν και η μέθοδος αυτή είναι πολύ άβολη όταν θέλω να ασχοληθώ με το PC και την TV ταυτόχρονα (όπως π.χ. στις "περιγραφές" που έκανα στου Ν.Δ.), εν τούτοις με προφυλάσσει από τους πειρασμούς του zapping και του χαζολογήματος μπροστά σε κάτι που προφανώς δε με ενδιαφέρει. Ειδικά από τότε που άρχισα να διαβάζω και να γράφω στη μπλογκόσφαιρα, ο μέσος χρόνος παρακολούθησης έχει πέσει κάτω από μία ώρα την ημέρα (και πολύ λέω). Άσε που δεν έχω κάτσει ούτε μια φορά να πω "ας δούμε τι παίζει στην τηλεόραση σήμερα". Ευλογημένη μπλογκόσφαιρα!

Υ.Γ. 1: Δυστυχώς, τόση ώρα που γράφω, μάλλον η ΝΕΤ δείχνει καλό ματς (Μίλαν-Λιόν), αλλά δεν πειράζει. Δε νομίζω δα να έχασα και κάτι αντίστοιχο με το περσινό Τσέλσι-Μπαρτσελόνα ;)

Υ.Γ. 2: Για το θέμα με την AGB είναι ζήτημα αν είδα 20 λεπτά από δελτία και εκπομπές. Από αυτά που διάβασα, δε νομίζω πως έχασα και τίποτα σπουδαίο. Άλλωστε από "μαγειρέματα" και "λάθη" στα στατιστικά, έχω και προσωπική εμπειρία - και από εταιρεία που είναι ΠΟΛΥ κοντά της ;)

paragrafos είπε...

Κύριε Γιάννη,
σχετικά με το ηλεκτρονικό μου ταχυδρομείο:

Η cytanet επιμένει ότι το ιμέιλ μου δεν έχει κανένα πρόβλημα.

Σας παρακαλώ, πηγαίνετε πάλι στο προφάιλ μου και ξαναδοκιμάστε. Η αντιγράψτε από εδώ:

paragrafos@cytanet.com.cy


Με αγάπη

Παράγραφος

ΥΓ. Αν πάλι υπάρχει δυσκολία, ενημερώστετε, θα σας ευγνωμονώ!